De teruggang van het aantal algenetende vissen is de belangrijkste oorzaak voor het verlies aan koraalriffen in het Caribisch gebied. Door het verdwijnen van deze vissoorten, waaronder zee-egels en papegaaivissen, raken koraalriffen overwoekerd met algen waardoor ze afsterven. Zonder betere bescherming van de riffen en tegengaan van overbevissing dreigt het Caribische koraal over twintig jaar grotendeels te zijn verdwenen.
Photo: Ayana Elizabeth Johnson
Deze conclusie trekken wetenschappers van het Global Coral Reef Monitoring Network (GCRMN), International Union for Conservation of Nature (IUCN) en de Verenigde Naties (UNEP) in een nieuw rapport. Hiervoor analyseerden zij gegevens van de afgelopen 30 jaar verzameld op 90 verschillende locaties in het Caribisch gebied.
Balans
Het verdwijnen van algenetende vissen, ook wel grazers genoemd, verstoort de kwetsbare balans in het rif. Dit maakt het koraal gevoeliger voor de verzuring van oceanen als gevolg van klimaatverandering. "Het is essentieel dat deze grazers beschermd worden. Zonder hen heeft het rif geen kans op overleven", zegt onderzoeker Jeremy Jackson. Sinds de jaren 70 is al de helft van het totale koraal in de Cariben verloren gegaan.
De grazers worden bedreigd door overbevissing en kustvervuiling. De zee-egel werd in de jaren 80 getroffen door een onbekende ziekte die de populatie decimeerde.
Bonaire
De gezondste koraalriffen in de Cariben zijn die waar papegaaivissen nog wel in groten getale leven. Het rapport noemt Bonaire als voorbeeld van een gebied waar het goed gaat. De zee rond het eiland in Caribisch Nederland is al decennia beschermd zeegebied, namelijk het Bonaire National Marine Park (BNMP). Dat heeft ervoor gezorgd dat het koraal nog steeds in vrij goede staat verkeert en vissen niet worden bedreigd.
"Het onderzoek laat zien hoe belangrijk bescherming van koraalriffen is", aldus Carel Drijver, oceanenexpert van het Wereld Natuur Fonds (WNF). "Koraal vormt de kraamkamer voor veel vissoorten en andersom helpen algenetende vissen het koraal gezond te houden. Op Bonaire werkt het WNF daarom al jaren met lokale organisaties aan bescherming van riffen om dat kwetsbare evenwicht in stand te houden."
Negen procent van het koraal op de wereld bevindt zich in het Caribisch gebied. De onderwaterpracht is bovendien belangrijk voor de regionale economie. Jaarlijks brengen de Caribische riffen maar liefst 3 miljard dollar op via toerisme en visserij.
